اعتیاد یا سوءمصرف به الکل یا الکلسیم به معنای داشتن عادات خطرناک یا ناسالم به نوشیدن الکل و مشروبات الکلی می‌باشد، از جمله نوشیدن روزانه یا نوشیدن یک‌باره‌ی مقدار زیاد مشروبات الکلی. اعتیاد به الکل ممکن است به روابط شما آسیب بزند، باعث می‌شود تا از کارتان دست بکشید و یا عقب بی افتید و منجر به مشکلات قانونی مانند رانندگی در حالت مستی می‌شود. وقتی به الکل اعتیاد و وابستگی شدید داشته باشید، با وجودی که از مضرات و خطرات ناشی از آن مطلع هستید اما همچنان به نوشیدن ادامه می‌دهید. اگر این سوءمصرف ادامه داشته باشد، ممکن است منجر به وابستگی شدید به الکل گردد. وابستگی به الکل را الکلسیم نیز میگویند. به ین صورت که شما از لحاظ جسمی و روحی به الکل معتاد می‌شوید. مدام نیاز شدید یا هوس نوشیدن الکل دارید. احساس می‌کنید که برای زنده ماندن و تحمل کردن اوضاع مجبورید الکل مصرف کنید.
سوءمصرف الکل هرگز منحصراً به الکل محدود نمی‌شود. به همین دلیل به طیف کاملی از خدمات توان‌بخشی و ترک اعتیاد نیاز است که درمان را با روش‌های طبی رفع مسمومیت شروع می‌کنند و با درمان جنبه‌های روانی اعتیاد به کار خود ادامه می‌دهند. مددکاران و مشاغل کمک‌رسان در این زمینه می‌توانند با ترکیب داروهای جدیدی به همراه جلسات مشاوره، درمان مؤثری را برای مشکل الکلسیم ارائه دهند.
الکلسیم یا وابستگی به الکل چیست؟
وابستگی به الکل (الکلسیم) شامل چهار نشانه می‌باشد:
- هوس کردن : نیاز شدید یا اضطرار برای نوشیدن مشروبات الکلی
- از دست دادن کنترل : ناتوانی در خودداری از نوشیدن الکل در موقعیتی مشخص شده
- وابستگی جسمی : در صورت قطع مصرف ناگهانی الکل بعد از یک دوره مصرف سنگین ، علائم قطع مصرف الکل از جمله لرزش دست‌ها، حالت تهوع و عرق ریزش و اضطراب بروز می‌کنند. وابستگی شدیدی می‌تواند منجر به بروز علائمی مرگبار ناشی از ترک ناگهانی مصرف شود از جمله تشنج و تکان که هشت تا بیست ساعت بعد از آخرین مصرف شروع می‌شود. سه تا چهار روز بعد علائم و هذیان‌های خماری شروع می‌شود که فرد بسیار تحریک شده، میلرزد، هذیان می‌گوید و ارتباط خود را با دنیای واقعی از دست می‌دهد.
- حد تحمل برای مصرف : نیاز به نوشیدن مقدار بیشتر الکل برای رسیدن به حد سیری همه‌ی افرادی که مصرف الکل سنگینی دارند میگویند که هر وقت که بخواهند می‌توانند دست از نوشیدن بکشند- و در واقع هرگز دست به این انتخاب نخواهد زد. الکلسم یک نقطه‌ی مقصد نیست، بلکه یک روند پیشروی است، یک جاده‌ی طولانی رو به تباهی است که در آن زندگی فرد روز به روز بدتر و بدتر می‌شود.
اثرات کوتاه مدت مصرف الکل
بسته به مقدار مصرف شده و وضعیت جسمی فرد، الکل می‌تواند منجر به بروز این مشکلات شود:
- مبهم حرف زدن
- سرگیجه
- استفراغ
- اسهال
- دل‌درد و معده درد
- سردرد
- مشکلات تنفسی
- اختلال در بینایی و شنوایی
- تصمیمات و قضاوت‌های غلط
- کاهش ادراک و هماهنگی افکار
- از دست دادن هوشیاری و غیرمعقول بودن
- کما
- کم‌خونی (کاهش سلول‌های قرمز خون)
- بیهوشی موقت ( از دست رفتن حافظه که فرد نمی‌تواند رویدادهایی را که در حین مستی رخ داده است به خاطر بیاورد.)
اثرات بلند مدت مصرف الکل
نوشیدن مدام و افراطی الکل در مقادیر بسیار زیاد با مشکلات فراوانی در سلامتی فرد همراه است، ازجمله:
- صدمات غیرعمدی مانند سوانح رانندگی، سقوط، سوختگی و غرق شدن
- صدمات عمدی مانند صدماتی با اسلحه‌ی گرم، تجاوز و آسیب‌های جنسی، خشونت‌های خانوادگی
- افزایش صدمات در کار و از دست دادن قابلیت بهره‌وری فرد
- افزایش آسیب‌هایی در کار حرفه و کاهش میزان بهره‌وری فرد
- مسمومیت الکلی
- افزایش مشکلات خانوادگی، جدایی و ترک رابطه
- بالا رفتن فشارخون، سکته‌ی قلبی و بیماری قلبی دیگر
- بیماری ریوی
- آسیب عصبی
- مشکلات جنسی
- آسیب دائمی به مغز
- کمبود ویتامین B که می‌تواند منجر به اختلالی شود که ضعف حافظه، بی‌علاقگی و بی‌عاطفگی و گم‌گشتگی از ویژگی‌های آن می‌باشند.
- آفت‌های دهانی
- ورم معده (التهاب دیواره‌ی معده)
- سوءتغذیه
- سرطان دهان و گلو
تأثیر مصرف الکل بر جنین
اگر زنی در دوران بارداری الکل مصرف کند، الکل وارد جریان خون شده، از جفت عبور می‌کند و وارد بدن جنین می‌شود.
الکل می‌تواند در هر مرحله‌ای از بارداری به جنین آسیب برساند، اما اثرات آن در چندماهه‌ی اول بیشتر و شدیدتر می‌باشد. خطرات و نقایص مادرزادی ناشی از مصرف الکل مادر عبارت‌اند از نقص در رشد، ناهنجاری‌ها و اشکالاتی در چهره و آسیب به مغز و سیستم عصبی کودک.
الکلیسم مزمن چگونه است؟
فردی که دچار الکلسیم مزمن است معمولاً هر روز الکل می‌نوشد و سال‌ها این کار را ادامه می‌دهد. عواقب جدی و زیان‌بار ناشی از مصرف افراطی الکل از اینجا شروع می‌شود که شامل از دست دادن شغل و حرفه و مشاجره و درگیری‌های خانوادگی می‌باشند.
نقطه‌ی نهایی اعتیاد به الکل و الکلسیم چگونه است؟
کسانی که به مرحله‌ی نهایی الکلیسم رسیده‌اند، با الکل زندگی می‌کنند. علائم خماری و سال‌ها عادت به نوشیدن
باعث می‌شود تا ترک آن با مشکلات بسیار زیادی و باورنکردنی همراه باشد. معمولاً برای ترک آن به کمک‌های پزشکی و درمانی نیاز است.
روش‌های درمان
وقتی از مردم درباره‌ی درمان مشکلات اعتیاد به الکل سؤال می‌شود، آن‌ها معمولاً به سراغ برنامه‌های ۱۲ قدمی یا توان‌بخشی در حین بستری ۲۸ روزه می‌روند، البته ممکن است نام روش‌های دیگر را ندانند. درواقع، در حال حاضر روش‌های درمانی مختلفی موجود می‌باشند، این به خاطر پیشرفت‌های قابل‌توجهی در این زمینه در طی ۶۰ سال گذشته می‌باشد.
در نهایت هیچ راه حل کلی وجود ندارد که بتوان آ ن را برای همه به طور یکسان عملی کرد و روشی که ممکن است برای یک فرد به خوبی تأثیر داشته باش ممکن است برای فرد دیگر مناسب نباشد. درک کاملی از این روش‌های مختلف می‌تواند اولین گام مهم برای درمان باشد.
هدف از رفتار درمانی، تغییر دادن رفتار نوشیدن الکل در طی جلسات مشاوره است که می‌تواند برای بیمار مفید باشد.
در حال حاضر از سه نوع دارو برای کمک به بیماران در ترک یا کاهش مصرف الکل و جلوگیری از بازگشت آن استفاده می‌شود. یک پزشک عمومی یا پزشکان دیگر این داروها را می‌تواند تجویز کند و می‌توان این داروها به‌تنهایی یا همراه با جلسات مشاوره مصرف کرد. داروهای فعلی برای کمک به این درمان عبارت‌اند از :
- نالتروکسان Naltrexone: این دارو می‌تواند به کاهش مصرف سنگین مشروبات الکلی کمک کند.
- آکام پرو سیت Acamprosate : این دارو دوره ی پرهیز از استعمال مشروبات الکلی را آسان‌تر کند.
- دی سولفیرام Disulfiram: این دارو فرایند شکست (متابولیسم) الکل توسط بدن را مسدود می‌کند و باعث بروز علائم ناخوشایندی مانند حالت تهوع و گرگرفتگی بدن می‌شود. این اثرات ناخوشایند می‌توانند به رخی افراد کمک کنند تا در حین مصرف دی سولفیرام از مصرف الکل خودداری کنند.
باید به خاطر داشته باشید که همه نمی‌توانند نسبت به مصرف دارو واکنش مثبتی نشان هند، اما برای گروهی از افراد، این داورها می‌توانند ابزار مهمی برای غلبه بر وابستگی به الکل باشند.
طبیعتاً یک پزشک بهتر می‌تواند تعیین کند که کدام نوع درمان الکلسیم برای هر فرد مؤثرتر است.NIAAA و سازمان‌های دیگر در حال تحقیق بروی تشخیص ژن‌ها و عامل‌های دیر می‌باشند که پیش‌بینی کنند که یک فرد چه واکنشی را می‌تواند به درمانی مشخص داشته باشد. این پیشرفت‌ها می‌توانند تصمیم‌گیری‌های درمانی را در آینده بهتر و مطلوب‌تر کنند.
برخی داروها که برای کاربردهای دیگری مفید واقع‌شده‌اند نیز می‌توانند برای درمان وابستگی به الکل و مشکلات سوءمصرف ثمربخش باشند:
- وارنسیلان (با مارک چانیکس به بازار معرفی شده است) یک داروی مخصوص ترک سیگار است که کاهش چشمگیری را در مصرف الکل و هوس ان ایجاد می‌کند.
- گاباپنتین، دارویی ست که برای درمان دردها و تشنج استفاده می‌شود و ثابت شده است که این دارو می‌تواند پرهیز از استعمال مشروبات الکلی را کاهش و نوشیدن سنگین الکل را کاهش دهد. افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند ، گفته‌اند که کمتر هوس نوشیدن داشته‌اند و خلق‌وخو و خواب آن‌ها بهتر شده است.
- ثابت‌شده است که داروی ضد صرع توپیرامات topiramateمی‌تواند به مشکلات اعتیاد به الکل کمک کند، خصوصاً در افرادی که آراش ژنتیکی خاصی دارند که به نظر می‌آید با تأثیر درمانی این دار ارتباط دارد.
در گروه‌های حمایتی و الکلی‌های گمنام و برنامه‌های ۱۲ قدمی،حمایت‌های همنوعانه ای برای ترک یا جلوگیری از بازگشت به اعتیاد ارائه می‌شود. گروه‌های حمایتی متقابل، تحت نظارت یک پزشک، می‌توانند یک حمایت ارزشمند و مؤثری را برای فرد فراهم کنند. به خاطر ماهیت گمنامی این گروه‌ها، تحقیق درباره میزان موفقیت این نوع درمان در مقایسه با میزان موفقیت درمان‌های ارائه‌شده توسط متخصص این زمینه با مشکلاتی مواجه می‌شود.
شروع درمان با پزشک مراقبت‌های اولیه
برای هر کسی که قصد درمان دارد، صحبت کردن با یک پزشک خانواده یا پزشک مراقبت‌های اولیه مهم‌ترین قدم برای شروع درمان است، او می‌تواند مرجع خوبی برای مراجعات درمانی و داروها باشد. یک پزشک مراقبت‌های اولیه همچنین می‌تواند اقدامات زیر را انجام دهد:
- ارزیابی کند که آیا الگوی مصرف الکل در بیمار خطرناک است یا خیر
- کمک می‌کند تا یک برنامه‌ی درمانی طرح‌ریزی شود.
- سلامت عمومی فرد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
- بررسی می‌کنند که آیا داروهایی مورد استفاده برای ترک اعتیاد مناسب هستند یا خیر
آینده‌ی درمان
با تحقیقاتی که درباره‌ی روش‌های درمانی جدید برای مشکلات مصرف الکل در حال انجام است، پیشرفت‌هایی در این زمینه حاصل‌شده است. NIAAA(موسسه‌ی ملی مبارزه با الکل و الکلسیم )با مطالعه و بررسی علل زمینه‌ای الکلسیم در مغز و بدن، مشغول تحقیق روی ساختارهای مولکولی و یا سلولی (بنام هدف) می‌باشد که منجر به پیشرفت‌هایی در زمینه‌ی تولید داروهای جدیدی شده است.
نکاتی برای انتخاب نوع درمان
مشاغل مرتبط با درمان الکلسیم، توصیه‌هایی را در هنگام تصمیم‌گیری برای برنامه‌ی درمانی به فرد ارائه می‌دهند.
به‌طورکلی،قبل از تصمیم‌گیری برای درمان، هر چقدر می‌توانید اطلاعاتی درباره‌ی برنامه و پزشک خود کسب کنید. اگر فردی را نی شناسید که اطلاعات جدید و تجربه‌هایی درباره‌ی درمانی دارد، می‌توانید از او درباره تجارب شخصی او بپرسید.
در ابن جا چند سؤال را برای پرسیدن از دیگران مطرح کرده‌ایم که می‌تواند راهنمایی‌های مفیدی را برای شما حاصل کنند:
- برنامه یا پزشک شما چه نوع درمانی را ارائه می‌کند؟
بهتر است بررسی کنید که آیا کلینیکی که قرار است در آن تحت درمان قرار بگیرید، همه‌ی روش‌های موجود را دارد یا تنها یک روش را دنبال می‌کند. بررسی کنید که آیا پزشکتان برای شما دارو تجویز می‌کند و آیا مشکلات روانی همراه با ترک اعتیاد تحت درمان قرار می‌گیرند.
- آیا درمان منحصراً برای هر فرد برنامه‌ریزی می‌شود؟
تطبیق دادن یک درمان متناسب با هر فرد مهم‌ترین راه برای رسیدن به موفقیت است. هیچ‌وقت یک روش درمان برای همه موفق عمل نخواهد کرد. همچنین بهتر است معلوم شود که آیا درمان برای برطرف کردن نیازهای متغیر بیمار مطابق است یا خیر.
- از بیمار چه انتظاری می‌رود؟
باید بفهمید که از شما چه چیزی خواسته می‌شود تا بتوانید تصمیم بگیرید که کدام درمان برای نیازهای شما مناسب‌تر است.
- آیا موفقیت درمان سنجیده و ارزیابی می‌شود؟
با بررسی کردن اینکه آیا کلینیک یا پزشک موفقیت درمانتان را می‌سنجد یا خیر و چگونه این کار را انجام می‌دهد، با این ارزیابی می‌توانید مقایسه‌ی بهتری روی روش‌های درمانی داشته باشید.
- کلینیک یا پزشک چگونه بازگشت اعتیاد را کنترل و جلوگیری می‌کنند؟
بازگشت به اعتیاد عادی است و باید بدانید که چگونه آن را کنترل می‌کنند.
هنگامی که به سراغ کمک درمانی برای اعتیادتان می‌روید، باید احساس کنید که به شما احترام گذاشته می‌شود و درک می‌شوید و این حس اعتماد را داشته باشید که این فرد، گروه یا سازمان می‌توانند به شما کمک کنند. به خاطر داشته باشید که نزدیک شدن روابط با پزشک، مددکاران و روانشناسان به زمان نیاز دارد.
یک روند در حال پیشروی
غلبه بر اختلال سوءمصرف الکل یک روند پیش‌رونده است، روندی که می‌تواند فشارها و عقب‌نشینی‌هایی را دربرداشته باشد.
اهمیت پیگیری درمان
از آنجاییکه اختلال سوءمصرف الکل یک اختلال مزمن و قابل بازگشت (عودکننده) است، پایداری در درمان بسیار حائز اهمیت است. به ندرت پیش می‌آید که کسی یک‌بار اقدام به درمان کند و بعد از آن هرگز به سمت الکل نرفته باشد. اغلب اوقات، افراد باید مدام سعی کنند ترک کنند یا به عقب برگردند، بازگشت‌هایی به اعتیاد را تجربه کنند، از آن‌ها درس بگیرند و سپس همچنان به تلاش خود ادامه دهند. بسیاری از افراد برای غلبه برای مشکلات اعتیاد باید جلسات مشاوره و درمان را ادامه دهند.
عود و بازگشت بخشی از روند درمان است
عود و بازگشت به اعتیاد امری معمول در بین افرادی است که به مشکلات سوءمصرف الکل خود غلبه کرده‌اند. احتمال عود مصرف در افراد مبتلا به مشکلات و ناهنجاری‌های مصرف الکل معمولاً در زمان‌های استرس‌زا یا هنگام قرار گیری در کنار افراد یا مکان‌هایی که با مصرف الکل او در گذشته ارتباط دارند، بیشتر می‌شود.
درست مانند بیماران دیابتی یا اسمی که ممکن است تظاهرات ناگهانی از بیماری‌شان داشته باشند، یک عود به مصرف می‌تواند همانند یک عقب نشینی موقتی از بهبودی کامل باشد و یک شکست محسوب نمی‌شود. درخواست کمک‌های درمانی از پزشک می‌تواند به این موضوع کمک کند- رفتار درمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا مهارت‌هایی را برای خودداری و غلبه بر محرک‌هایی مانند استرس که می‌تواند منجر به نوشیدن الکل شوند یاد بگیرند. انجام مراجعات منظم به پزشک مربوطه می‌تواند برای اکثر افراد مفید واقع شود. داروها نیز می‌تواند موجب بازداری از مصرف الکل در زمان‌هایی شوند که فرد برای نوشیدن الکل تحریک می‌شود (مانند طلاق، مرگ یکی از اعضای خانواده).
مشکلات روحی و روانی و اختلال سوءمصرف مشروبات الکلی
افسردگی و اضطراب اغلب به خاطر مصرف سنگین الکل به وجود می‌آیند. مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که وابستگی به الکل دارند، دو تا سه برابر بیشتر ممکن است در طول عمر خود دچار افسردگی عمده یا اضطراب شوند. هنگام بررسی و درمان مشکلات اعتیاد به الکل، درمان مشکلات و ناهنجاری روحی و روانی نیز از اهمیت بسیار برخوردار است.
توصیه‌هایی برای دوستان و اعضای خانواده
مراقبت از فردی که مشکل اعتیاد به الکل دارد می‌تواند بسیار پراسترس و پرتنش باشد. این نکته حائز اهمیت است که وقتی سعی دارید که به عزیزتان کمک کنید، باید راهی برای مراقبت از خود پیدا کنید. بهتر است از افراد دیگری مانند دوستان، خانواده، جامعه و گروه‌های حمایتی بخواهید تا به شما کمک کنند. اگر علائم افسردگی و اضطراب را در خود مشاهده می‌کنید، به دنبال درمان‌هایی برای رفع این مشکلات ، برای کمک به خود، باشید. به خاطر داشته باشید که درنهایت عزیزتان خود مسئول کنترل بیماری خودش است.
اگرچه، حضور شما می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.بسیاری از پزشکان، بر اساس تجارب پزشکی‌شان، اعتقاد دارند که دریافت حمایت از جانب دوستان و اعضای خانواده در غلبه بر اعتیاد و وابستگی به الکل بسیار مهم است. اما دوستان و خانواده ممکن است در مورد حمایتی که فرد معتاد نیاز دارد، مطمئن نباشند. گروه‌هایی برای خانواده و دوستان وجود دارند که می‌توانند نقطه‌ی شروع خوبی باشد.
به یاد داشته باشد که تغییر عادات بزرگ کار بسیار سختی است، زمان‌بر است و به تلاش‌های مستمری نیاز دارد. معمولاً شکست‌هایی را در راهمان تجربه می‌کنیم، از آن‌ها درس می‌گیریم و سپس به راهمان ادامه می‌دهیم. مشکل وابستگی به الکل نیز به همین صورت است. سعی کنید صبور باشید. غلبه بر این مشکل کار سریع و آسانی نیست.
وقتی عزیزتان در حال بهتر شدن است یا دارد تلاش خود را می‌کند، به او توجه کنید. اغلب اوقات ما آن‌قدر عصبانی یا ناامید می‌شویم که فرض می‌کنیم همه‌چیز بهتر خواهد شد. گفتن یک کلمه‌ی تحسین‌کننده یا تشکر برای موفقیت می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.