مصرف ماده مخدر سالویا: خطر اضطراب شدید، توهم پرواز و خودکشی

سالویا

مصرف سالویا دیوینوروم( به ویژه اگر به صورت خالص مصرف شود) به علت شباهت‌هایی که با سایر مواد مخدر توهم‌زا دارد باعث اسیب دیدگی مغز خواهد شد. برخی از عوارض مصرف سالویا عبارتند از: سردرد، لرز، تحریک پذیری عصبی، التهاب ریه، و بیخوابی. احتمال بروز سرطان ریه در افرادی که سالویا را به صورت سیگار مصرف می‌‌کنند وجود دارد. ترکیب کردن سالویا با سایر انواع مواد مخدر می‌‌تواند باعث بروز فعل و انفعالات شیمیایی غیر قابل انتظار و عوارض جانبی بسیار خطرناک شود.

اگرچه تحقیقات کمی در خصوص روش‌های درمانی موثر برای ترک اعتیاد به مواد توهم‌زا انجام شده است پزشکان عقیده دارند که طراحی یک برنامه درمانی جامع و بستری کردن بیمار در مرکز ترک اعتیاد و ارائه خدمات حمایتی تخصصی می‌‌تواند به طرز موفقیت ‌آمیزی به افرادی که به سالویا اعتیاد دارند کمک کند.

سالویا چیست؟

سالویا-چیست

سالویا دیونیوروم گیاهی از خانواده نعناعیان و مریم گلی است که به طور طبیعی در مکزیک رشد می‌کند. این گیاه از تیره مریم گلی است اما شبیه مریم گلی معمولی یا مریم گلی باغی نیست. مردم بومی مکزیک این از این گیاه در مراسم و جشن‌های مذهبی استفاده می‌‌کنند. و جادوگران آنها نیز از این گیاه برای اهداف جادوگری استفاده می‌نمایند. مردم بومی این منطقه به سالویا گیاه شفابخش می‌‌گویند و از آن برای درمان کم خونی، سردرد، روماتیسم، اسهال، و احتباس مایعات بدن استفاده می‌‌کنند. این گیاه برگ‌های سبز بزرگ، گل‌های سفید، و ساقه مربعی شکل توخالی دارد که حدود یک متر رشد می‌کند. ماده فعال سالویا دیو نیوروم، سالونیورین نام دارد که یک ماده توهم‌زای قوی است. سالونیورین بیشتر در برگ‌های این گیاه وجود دارد و مصرف ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم از این ماده باعث تغییر حالت و هوشیاری فرد می‌‌شود. هنوز هیچ کس به طور دقیق نمی‌داند که چگونه سال و یا باعث توهم و تجربیات غیرعادی می‌‌شود. مورفین، هروئین، و سایر مواد مخدر بر ژن گیرنده مو، گیرنده کاپا، و گیرنده دلتا اپیوئید در سیستم اعصاب مرکزی تاثیر می‌‌گذارند. ال اس دی و پی سی پی. حالت‌های شبیه عوارض ناشی از مواد مصرف سالویا را به وجود می‌‌آورند و بر بیش از ۵۰ گیرنده بدن تاثیر می‌گذارند. در عوض، سالویا فقط بر گیرنده‌های کاپا اپیوئید در سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارد.

این مسئله باعث شده است برخی از دانشمندان به این نتیجه برسند که احتمالاً سالویا یک ماده مخدر اعتیاد آور نیست، زیرا اعتیاد به تعبیر گیرنده‌های مو ارتباط دارد.

در علم پزشکی از سالویا چه استفاده‌هایی می‌شود؟

برخی از محققان عقیده دارد که سالویا می‌‌تواند به درمان درد افسردگی و سوء مصرف مواد مخدر به پردازد برخی دیگر عقیده دارند که مصرف سالویا می‌‌تواند به درمان افسردگی و اسکیزوفرنی کمک کند، اگر محققان بتوانند نحوه مسدود کردن آثار مواد مخدر بر گیرنده‌های کاپا اپیوئید را بیابند مصرف سالویا می‌‌تواند کمک شایانی به رفع برخی مشکلات نماید. پزشکان ادعا می‌‌کنند که آثار سالویا می‌‌تواند شبیه مرحله آخر آلزایمر باشد به این ترتیب این ماده می‌‌تواند سرنخی را برای درمان آن ارائه دهد برخی از محققان عقیده دارند که مصرف سالویا می‌‌تواند به درمان دردهای مزمن یا درمان اعتیاد به کوکائین کمک کند.

چگونه از سالویا به صورت تفریحی استفاده می‌شود؟

هنگام خرید سالویا متوجه می‌شوید که به صورت برگ‌های خشک شده، برگ‌های تازه، عصاره حاصل از برگ‌های این گیاه، دانه یا قلمه گیاه در بازار وجود دارد. می‌‌توانید برگ‌های سالویا را در دهان خود بگذارید و مانند تنباکو بجوید اما بوی حاصل از آن شبیه آب فاضلاب است و ممکن است طعم آن باعث استفراغ و تهوع شود این موارد نکاتی هستند که اکثر افرادی که قبلا از این گیاه استفاده کرده‌اند به آن اذعان دارند. مصرف این گیاه به صورت جویدن با تاثیرات بسیار زیادی همراه است. اما رایج‌ترین روش برای مصرف سالویا استفاده از پایپ است و نحوه مصرف آن شبیه ماری جوانا می‌باشد که بخار های کریستالی سالویا از طریق لوله پایپ کشیده می‌شود. برخی دیگر نیز برگ‌های خشک یا تازه این گیاه را درون برگ تنباکو قرار می‌دهند و آن را مانند سیگار می‌‌کشند اما باید سالویا را بسیار آهسته کشید. به طور کلی این افراد دود حاصل از سالویا را حدود ۱۰ تا ۳۰ ثانیه در ریه خود نگه می‌دارند. برخی دیگر نیز برگ‌های سالو یا را می‌‌جوشانند و از آن به عنوان چای استفاده می‌‌کنند. می‌توان این ماده مخدر را در اشکال مایع و به صورت افسرده برگ‌های آن تهیه کرد و به صورت چای مصرف نمود.

عوارض جانبی سالویا شامل چه مواردی است؟

عوارض-جانبی

مصرف سالویا با عوارض و آثار بسیار قوی روانی همراه است که در بخش زیر به برخی از آثار آن اشاره می‌کنیم:

توهم
تغییر در سطح بینایی، خلق و خو و احساسات
نوسانات شدید احساسات و عواطف
جدا شدن از خود، واقعیت و محیط اطراف و ناتوانی در تشخیص واقعیت و توهم و درست و غلط

افرادی که از سالویا استفاده کرده‌اند ادعا می‌کنند که عوارض زیر را نیز تجربه کرده‌اند:

تغییرات بینایی
خنده غیرقابل کنترل
گیجی و سردرگمی ‌شدید
از دست دادن حس آگاهی فردی
تو هم پرواز کردن
شیرجه زدن یا تحت فشار قرار گرفتن
احساس سفر در زمان و مکان
تجربه احساس مواردی نظیر بشقاب ‌پرنده
تجربیات خارج از کالبد بدن

برخی از عوارض جانبی شایع سالویا شامل موارد زیر است:

تهوع و استفراغ
از دست دادن هماهنگی فیزیکی بدن
بریده بریده حرف زدن
نامنظم بودن ضربان قلب
افزایش تعداد تنفس
افزایش دمای بدن
از دست دادن اشتها
اختلالات خواب
اضطراب و ترس ناگهانی
شک و توهم شدید

برخی از افرادی که از سالویا استفاده می‌‌کنند ادعا دارند که به طور ناگهانی هوشیاری جسمانی خود را به طور کامل از دست می‌‌دهند به نحوی که هوشیاری کامل دارند اما بدن خود را احساس نمی‌کنند و تصور می‌‌کنند که فوت کرده‌اند مصرف سالویا باعث می‌‌شود که فرد بسیار درونگرا شود. این افراد از سالویا تحت عنوان ابزار فیلسوفان یاد می‌کنند.

اکثر افرادی که به سالویا اعتیاد دارند ادعا می‌کنند که تجربه حاصل از مصرف سالویا بسیار شدید است اما در عین حال بسیار کوتاه است. این افراد صداها را احساس می‌کنند و رنگ ها را می‌شنوند ــ به این پدیده سنیستزیا گفته می‌شود ــ و دچار اختلالات بینایی، تجربیات غیر واقعی و مواردی از این قبیل می‌‌شوند. آنها گاهی اوقات دچار توهم می‌‌شوند، در زمان سفر می‌‌کنند، و از جسم خود جدا می‌‌شوند. از نظر ظاهری و از نظر دیگران این افراد احمق به نظر می‌‌رسند، فاقد هماهنگی جسمانی هستند، و بریده بـریده صحبت می‌کنند.

ظرف مدت یک تا دو دقیقه سالویا شروع به اثر گذاری می‌کند و در برخی موارد این امر تهیه مدت چند ثانیه رخ می‌دهد . آثار حاصل از مصرف آن شبیه سایر موارد توهم‌زا است اما مدت زمان اثرگذاری آن معمولاً کمتر از ۸ دقیقه است. دز و قدرت این ماده مخدر در افراد مختلف متفاوت است و مدت زمان تجربیات هر فرد به میزان ماده مصرفی بستگی دارد. مصرف ماده مخدر از لحاظ رفتاری ایمن نیست. افرادی که از سالویا استفاده می‌‌کنند از مشاهده شخصیت و تصاویر کارتونی که در دوران کودکی دیده‌اند صحبت می‌کنند و برخی دیگر ادعا می‌کنند که از جسم خود خارج می‌‌شوند و موارد عجیبی را تجربه می‌کنند. اکثر افرادی که یکبار از سالویا استفاده می‌‌کنند برای بار دوم به سراغ آن نخواهند رفت در حقیقت فقط ۱۰ درصد از مصرف کنندگان مواد مخدر از سالویا استفاده می‌‌کنند. برخی از آنها ادعا می‌‌کنند که سالویا ضعیف‌تر از اکستازی است.

چه افرادی نباید از سالویا استفاده کنند؟

افرادی که به بیماری‌هایی تشخیص داده نشده ذهنی مبتلا هستند نباید از سالویا استفاده کنند زیرا احتمال بروز واکنش‌های شدید یا دائمی شدن مشکلات ذهنی و روانی وجود دارد. افرادی که توانایی تحمل مواد مخدر مانند ال اس دی یا پی سی پی را دارند احتمالا نباید از سالویا استفاده کنند زیرا احتمال بروز سایر مشکلات در این افراد وجود دارد. مشکل این است که افرادی که از سایر مواد مخدر توهم‌زا استفاده می‌کنند یا دچار مشکلات تشخیص داده نشده ذهنی هستند تمایل بیشتری به مصرف سالویا دارند.

عوارض و خطرات ناشی از مصرف سالویا چیست؟

خطرات-سالویا

یکی از خطرات ناشی از مصرف سالویا این است که فرد در حال مصرف ماده‌ای است که هنوز تحقیقات چندانی در خصوص عوارض و آثار خطرناک و بلند مدت آن انجام نشده است. هنوز اطلاعات دقیق و کاملی در خصوص خطرات مصرف سالویا وجود ندارد. برخی از افراد پس از مصرف سالویا دچار تجربیات حیرت انگیزی می‌شوند اما برخی دیگر دچار تجربیات معکوس مانند عصبانیت، آشفتگی، و گیجی ناتوانی در صحبت کردن، سردرد و خواب آلودگی می‌شوند به عنوان مثال یکی از افرادی که در جشن هالووین لباس موش را پوشیده بود دچار یک تجربه وحشتناک شد و معتقد بود که گوش‌های یک موش بزرگ در حال ذوب شدن در سر او بوده است و او به شدت وحشت زده شده بود.

در یک مطالعه موردی، بیماری ۲۱ ساله که هیچ گونه سابقه خانوادگی در زمینه مشکلات روحی و روانی نداشته است پس از مصرف سالویا در بیمارستان بستری شد. این بیمار سعی می‌‌کند از ماشین بیرون بپرد، درون اتاق حالت دفاعی می‌گرفت و حرکات عجیب عضلات بدن خود را احساس می‌کرد که شبیه علائمی بیماری پارکینسون است. پزشکان بخش با قرص ریسپریدون به درمان او پرداختند اما هنگامی‌که اثر سالویا از بین رفت فرد دچار عصبانیت، پارانوئید، و آشفتگی و بی قراری شد، پزشکان معتقد بودند که او توانایی فرافکنی و دریافت افکار دیگران را داشت. این بیمار طی مدت چهار ماه بهبود یافت.

خودکشی در افرادی که از سالویا استفاده می‌‌کنند

از میان افرادی که از سالویا استفاده می‌‌کنند حداقل دو نفر مرتکب خودکشی می‌‌شوند. یکی از خطرات ناشی از مصرف سالویا این است که احتمال آنکه فرد عمدا دچار تصادفات خودرویی شود وجود دارد. برخی از این افراد یک روز پس از مصرف سالویا خود را دار می‌‌زنند مشکلات مربوطه به حافظه بلند مدت و عدم توانایی یادگیری از جمله عوارض سالویا محسوب می‌‌شوند. برخی از متخصصان بر این باور هستند که مصرف سالویا به مدت طولانی می‌‌تواند باعث از دست دادن حافظه و فلاش بک بشود که از این لحاظ به ال اس دی شباهت دارد. مصرف سالویا برای افراد نوجوان بسیار خطرناک است زیرا هنوز مغز آنها به طور کامل تکامل نیافته است.

آیا آزمایش ادرار می‌‌تواند مصرف سالویا را تایید کند؟

از آزمایش ادرار برای شناسایی مصرف سالویا استفاده می‌‌شود اما مسئله این است که نیمه عمر این ماده مخدر بسیار کوتاه و فقط بین ۲۴ تا ۵۴ دقیقه می‌باشد که این امر بدین معنا است که به سرعت از بدن خارج می‌شود و شناسایی آن در هر نوع آزمایشی دشوار است.

اوردوز سالویا به چه معنا است؟

معمولاً به ندرت در بخش درمان اورژانس بیمارانی برخورد می‌‌کنیم که به علت اوردوز سالویا در آنجا بستری شده‌اند زیرا تأثیرات حاصل از مصرف این ماده مخدر به سرعت از بین می‌‌رود. اگر بیمار اوردوز کرده باشد می‌توان به طور یقین گفت که او علاوه بر سالویا از چندین ماده مخدر دیگر نیز استفاده کرده است. پزشکان هیچ گونه پادزهری برای اوردوز سالویا در اختیار ندارند اما با دادن بنزودیازپین سعی می‌کنند بیمار را آرام نمایند.

یک تیم تحقیقاتی انواع مختلفی از محصولات سالویا را در اینترنت خریداری کرد و آنالیز شیمیایی به آنها پرداخت. آنها متوجه شدند که هریک از این محصولات دارای قدرت و اثرگذاری متفاوتی هستند و به این نتیجه رسیدند که این مسئله باعث شده است ترکیبات سالویا به لحاظ اوردوز به یک محصول خطرناک تبدیل شوند. مصرف سالویا به مقدار زیاد می‌‌تواند باعث از بین رفتن هوشیاری فرد شود.

خماری حاصل از سالویا به چه معنا است؟

موارد بسیار کمی از علائم خماری حاصل از مصرف سالویا ثبت شده است. برخی از بیماران پس از قطع مصرف سالویا دچار تهوع و استفراغ، اسهال و سایر مشکلات گوارشی می‌‌شوند. علائم حاصل از خماری حدود ۴۸ ساعت پس از قطع سوء مصرف سالویا بروز می‌‌کند. تعداد بسیار زیادی از افراد پس از مصرف مجدد سالویا احساس سرخوشی و نشاط می‌کنند اما خبر بد آن است این سرخوشی موقت است و فقط به علت مصرف سالویا ایجاد می‌شود بنابراین مخدر بودن گیاه سالویا تهیه می‌‌شود.

چه روش‌هایی برای درمان اعتیاد به سالویا و سایر مواد مخدر وجود دارد؟

درمان

سالویا در دسته داروهای غیر اعتیادآور دسته ‌بندی شده است این درحالی است که در مطالعات موردی انجام شده، افرادی که سعی می‌‌کنند مصرف سالویا را ترک کنند دچار علائم خماری می‌شوند. تعداد بسیار زیادی از افراد به لحاظ روانی به مواد مخدری مانند سالویا و ال اس دی وابسته می‌‌شوند زیرا سرخوشی حاصل از مصرف این مواد آنقدر زیاد است که آنها نمی‌‌توانند زندگی روزمره خود را به صورت عادی و بدون مصرف سالویا ادامه دهند. مصرف مواد مخدر و آثار نئشگی حاصل از آن به روشی برای فرار از مشکلات شخصی و اجتماعی و فراموش کردن بیماری و اختلالات روحی تبدیل شده است. تعداد بسیار زیادی از افرادی که این مواد مخدر را مصرف می‌‌کنند دچار اختلالات درمان نشده مانند افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلال نقص توجه، ترومای دوران کودکی، سندروم استرس پس از تروما، و مشکلات بسیار زیاد دیگری هستند. این افراد در صورتی می‌‌توانند به صورت موفقیت آمیز اعتیاد خود را ترک کنند که مشکلات روحی و روانی آنها برطرف شود و بدین منظور به مشاوره و مصرف دارو نیاز دارند. مرحله اول در ترک اعتیاد، انجام معاینه جسمانی و ارزیابی روحی و سپس همکاری با متخصصان برای طراحی یک برنامه درمانی جامع و شخصی است که بتواند همه مشکلات بیمار را پوشش دهد. مرحله بعد شامل سم زدایی یا فرایندی است که همه مواد سمی به طور کامل از بدن خارج می‌شوند. پس از مرحله سم زدایی، بیمار در بخش بستری می‌‌شود و در کنار سایر افرادی قرار می‌گیرد که شرایط و مشکلات مشابه دارند. کلید اصلی در درمان موفقیت ‌آمیز و ترک اعتیاد، روان ‌درمانی فرد و در کنار آن روان درمانی گروهی، خانوادگی، و گاهی اوقات مشاوره زوجین است. یک برنامه درمانی جامعه باید شامل بهبود وضعیت جسمانی، آگاهی یافتن از عوارض اعتیاد به مواد مخدر، یادگیری نحوه کنار آمدن با استرس بدون نیاز به مصرف دارو، و برنامه ریزی برای زندگی آینده بدون استفاده از مواد مخدر است. بیمار پس از مرخص شدن از بیمارستان تحت روان درمانی قرار می‌گیرد و همواره از خدمات مراکز پزشکی بهره می‌‌گیرد.