وارد کردن مفهوم تغذیه به برنامه درمان اعتیاد کار آسانی نیست. بسیاری از معتادان در ابتدای ترک برای تغییر رفتارهای مربوط به سلامت آماده نیستند، زیرا اکثریت آنها سعی دارند از بحران فوری اعتياد و تغییر زندگی مرتبط با ترک گذر كنند. در واقع، ترک مصرف می‌تواند رفتار تغذیه نامناسب از پیش موجود را افزایش دهد. بسیاری از معتادان در اوایل نوجوانی خود شروع به مصرف مواد مخدر و الکل کرده و هرگز عادت‌های سالم غذایی نداشته‌اند.
اغلب اوقات، معتادان به مواد مخدر در اوایل ترک، علایق غذایی یک نوجوانان را دارند و آب نبات، آب میوه، پنیر کبابی، کره بادام زمینی و ژله، بستنی و غیره را ترجیح می‌دهند. علاوه بر علایق غذایی کودکانه، بسیاری از افراد ممکن است از طریق استفاده از الکل، قرص‌ها، مواد مخدر، و سایر مواد روانگردان به روده خود آسیب رسانده باشند. همچنین اکثر معتادان در اوایل دوره بازیابی به غذاهای فیبری مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، آجیل و دانه‌ها علاقه‌ای ندارند.
کلینیک ترک اعتیاد با بهره مندی از کادری مجرب و متخصص آماده ارائه کمک به شما در مسیر درمان اعتیاد می‌باشد. لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با ما تماس حاصل فرمایید.
آسیب به مرکز پاداش در مغز
سندرم کمبود پاداش ناشی از مصرف مزمن مواد اعتیادآور اغلب نیاز دارد که غذای مصرفی برای مغز بسیار مفرح باشد. این غذاها به طور معمول شیرین، شور، حاوی چربی بالا، دارای هضم آسان و یا ترکیبی از این مشخصات هستند. نمونه‌های دیگر شامل چیپس، کوکی و بیشتر غذاهای میان وعده‌ای فرآوری شده است. اگر معتادان در دوره اولیه ترک دسترسی نامحدود به غذای بسیار پرطرفدار داشته باشند، به احتمال زیاد بیش از حد می‌خورند. در حالی که افزایش وزن بیش از حد به طور قطع یک مسئله است و می‌تواند منجر به استفاده مجدد از مواد مخدر در افراد معتاد شود، مشکل بزرگتر سوء تغذیه است که توانایی مغز را برای بهبودی از آسیب‌های اعتیاد محدود می‌کند. مواد غذایی با کیفیت پایین منجر به افکار نامطلوب و کیفیت پایین زندگی می‌شود و می‌تواند به استفاده مجدد از مواد مخدر و الکل ختم شود.
چرا فقط مولتی ویتامین مصرف نکنیم و هر چه خواستیم بخوریم؟
اشتباه رایج این است که تصور می‌شود مصرف روزانه مولتی ویتامین تمام پایه‌های تغذیه‌ای را پوشش می‌دهد. البته، اگر فرد قادر به خوردن غذاهای مناسب نباشد یا رژیم محدودی داشته باشد، مکمل غذایی می‌تواند مفید باشد. اما اغلب، بیماران در مراحل اولیه ترک خود در دام استفاده از مولتی ویتامین‌ها قرار می‌گیرند و تصور می‌کنند که دیگر نباید نسبت به کیفیت تغذیه‌ای مواد غذایی خود نگرانی داشته باشند. برای افراد مبتدی، مکمل‌های ویتامین هرگز قادر نخواهند بود که قابلیت آنتی اکسیدانی مواد غذایی واقعی را داشته باشند.مواد فیتو شیمیایی در غذاها بعد از یه زمانی فعال میشن ولی توی مکمل‌ها بدون فعالیت باقی می‌مانند. دومین ماده مغذی مهم و قابل بحث برای ترک اعتیاد، فیبر است که در میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، آجیل و دانه‌ها یافت می‌شود. خوردن فیبر از غذا (نه مکمل فیبر) برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و دستیابی به تعادل در میکروارگانیسم‌هایی که در سراسر دستگاه گوارش زندگی می‌کنند، اهمیت فوق العاده ای دارد. در نهایت، مصرف مواد غذایی بی ارزش و به شدت فرآوری شده در طول روز می‌تواند به طرق مختلفی روند بهبودی را مختل کند:
- قند خون ناپایدار بر خلق و خو و تمرکز اثر می‌گذارد.
- غذاهای بدون مواد مغذی، می‌تواند باعث احساس کسلی و تنبلی در بیماران و وابستگی به کافئین (برای توهم انرژی) شوند.
- دانه‌های تصفیه شده، قند اضافه شده و چربی‌های اضافه شده به طور منفی میکروبیوم را تغییر می‌دهند (که ما دریافته ایم که بر سلامت روان تاثیر می‌گذارد).
- غذاهای بسیار خوشمزه موجب می‌شود که مغز همیشه انتظار طعم خاصی از غذا داشته باشد، و چرخه اعتیاد به غذا را دائمی می‌کند و رفتار حریص شدن برای غذا را ترغیب می‌نماید. مثلا:
oخوردن آب نبات باعث می‌شود تمایل به خوردن میوه کمتر شود.
o نوشیدنی‌های شیرین تمایل به آب آشامیدنی را کم می‌کند.
o مواد غذائی دارای ادویه و سس فراوان، غذای ساده را نامطلوب می‌کند.
اکثر افراد در اوایل ترک چه چیزی می‌خورند؟
بدیهی است که طیف وسیعی از مواد غذایی وجود دارد که افراد در دوره ترک می‌خورند و بسیاری از عوامل مانند دسترسی به مواد غذایی، منابع مالی و فلسفه غذایی برنامه درمانی موثر است. اما برای کلیت بخشیدن در مورد یک معتاد نوعی در زندگی هوشیارانه خود، این برنامه غذایی ممکن است چیزی شبیه به این باشد:
- صبحانه: عدم مصرف صبحانه و یا اگر صبحانه ای وجود دارد، به طور معمول تخم مرغ، مخلوط گوشت و سبزیجات، و یا سرلاک شیرین یا تارت است. در عوض، اکثر افراد در دوره اولیه ترک از اعتیاد به مصرف مواد زیر روی می‌آورند:
o قهوه با خامه طعم دار و شیرین کننده‌ها (اغلب چند فنجان)
o سیگار
o نوشیدنی انرژی زا (یا چندین نوشیدنی)
- ناهار: اولین وعده غذایی واقعی در روز است، گاهی اوقات قبل از ناهار، میان وعده‌ای مصرف می‌شود. ناهار به طور معمول یک ساندویچ (با آرد سفید)، برگر، بسته بندی، و یا پیتزا است، که تمام آنها بدون میوه‌ها و سبزیجات هستند. اغلب ناهار از یک رستوران فست فود گرفته می‌شود.
- میان وعده‌ها: افرادی که در دوره ترک هستند ممکن است در طول روز میان وعده مصرف کنند. این نوع میان وعده‌ها عبارتند از:
o آب نبات
o چیپس
o غلات
o سودا
o نوشیدنی‌های انرژی زا
o قهوه شیرین شده
- شام: شام معمولا شامل پروتئین و نشاسته (یعنی ماکارونی و کوفته قلقلی، مرغ ترياکی و برنج) است و اکثر بیماران سبزیجات را فراموش می‌کنند (که ممکن است سرو شود یا نشود).
- نیمه شب: نیمه شب (ساعت ۱۰ شب تا ۱ نصفه شب) زمانی است که خوردن واقعی رخ می‌دهد. بسیاری از بیماران از این دسته هستند که می‌تواند منجر به از دست رفتن کنترل و افزایش مصرف غذا شود. تنقلات معمول شبانه عبارتند از:
oغلات شیرین
oبستنی
oمحصولات آرد سفيد (نان، نان شیرینی حلقوی، ترتليلا) با پنير آب شده
o غذاهای منجمد (پیتزا، تاکیتو، و غیره)
o سایر غذاهای بسیار فرآوری شده که می‌تواند منجر به بروز مستی کامل شود.
همچنین معمول است که معتادان در وسط شب، گاهی اوقات بدون آگاهی چیزی بخورند (سندرم خوردن شبانه).
فرد در اوایل بهبودی چه چیزی باید مصرف کند؟
پاسخ ساده است: غذای واقعی. اگر از فرد معتادی خواسته شود بین مواد غذایی اعتیاد آور و غذاهای مغذی یکی را انتخاب کند، اکثر اوقات غذای “وسوسه انگیز تر ” را انتخاب خواهد کرد. مشکل این است که این “پاداش” تولید شده توسط مغز باعث می‌شود تا بیمار توهم این را داشته باشد که آنچه را که نیاز دارد دریافت کرده است، در حالی که در واقع فقط مسیرهای عصبی دوپامینرژیک را تحریک کرده‌اند. آنچه واقعا نیاز دارند رژیم غذایی سرشار از مواد زیر است:
- پروتئین
- فیبر
- اسیدهای چرب امگا ۳
- آنتی اکسیدان‌ها
- ویتامین‌ها
- مواد معدنی
حالت طبیعی این است که از ۶ گروه غذایی استفاده شود: میوه‌ها، سبزیجات، غلات، لبنیات، پروتئین حیوانی، پروتئین گیاهی (لوبیا، آجیل، دانه‌ها). هدف این است که حداقل دو بار در روز از ۶ گروه غذایی استفاده شود و از مواد غذایی که نمی‌توانند در این گروه‌های غذایی طبقه بندی شوند، اجتناب گردد.
نمونه برنامه غذایی برای ترک اعتیاد
- صبحانه: یک اسموتی میوه ای با مخلوط توت‌های یخ زده، موز، اسفناج، ماست یونانی شیرین نشده، تخم کتان، شیر بادام شیرین نشده
- میان وعده قبل از ظهر: ۱ قطعه نان غلات کامل حاوی کشمش دارچینی همراه با کره بادام، و تخم مرغ جوشانده سفت شده
- ناهار: یک بشقاب بزرگ از مخلوط سبزیجات خام همراه با ماهی تن یا سالاد مرغ، سوپ عدس (یا لوبیا یا سوپ غلات)
- میان وعده بعد از ظهر: تکه‌ای میوه، پنیر رشته ای، تعداد یک مشت آجیل
- شام: – کینوآ (یا غلات کامل دیگر مانند فارو)
ماهی سالمون (یا پروتئین حیوانی دیگر مانند گوشت گاو)
مارچوبه (یا سایر سبزیجات پخته شده)
سالاد سبز با دانه‌های کاج (یا دیگر آجیل‌ها یا دانه‌ها)
- میان وعده: یک کاسه گیلاس یخ زده با کفیر شیرین نشده و تکه‌های کاکائو (و یا دیگر آجیل‌ها یا دانه‌ها)
لازم است غذاهای سالم را در برنامه درمان اعتیاد بگنجانیم
اکثر معتادان به صورت روزانه مواد غذایی اعتیاد آور را انتخاب می‌کنند، و به طور غریزی تمایل به غذاهای بسیار وسوسه انگیز دارند و از مواد غذایی که این گونه نیست اجتناب می‌کنند. تا زمانی که مدیریت در برنامه درمانی، مفهوم تغذیه در بهبودی را ارائه ندهد، پیشرفت کند خواهد بود. در حال حاضر نیازی به آموزش تغذیه و یا نیاز به مشاوره با متخصص تغذیه مجرب وجود ندارد. به عنوان مثال، اکثریت برنامه‌های درمانی در جهان، غذای بی ارزش را سرو می‌کنند و مجاز می‌دانند و به ندرت میوه‌ها و سبزی‌های تازه را در دسترس قرار می‌دهند. بدیهی است، غذاهای واقعی که خراب نمی‌شوند گران‌تر از غذاهای فست فود فرآوری شده است. سرو غذای مغذی هزینه بیشتری دارد، اما وقتی که ما غذای غیر اعتیاد آور را سرو می‌کنیم، فرد معتاد کمتر می‌خورد. هنگامی که یک مرکز درمانی یا فرد هوشیار تلاش می‌کند در هزینه غذا صرفه جویی کند، روند بهبودی کامل با شکست مواجه می‌شود.
چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟
این مطالب را به عنوان فرصتی برای اقدام در جهت تکمیل دستورالعمل‌های تغذیه‌ای در مرکز درمانی خود در نظر بگیرید. با یک متخصص رژیم درمانی مجرب، به ویژه کسی که در مورد جمعیت معتادان آموزش و مهارت دارد، مشورت کنید. مثال‌هایی که می‌توانند انجام شوند عبارتند از:
- عدم مصرف نوشیدنی‌های شیرین (نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های ورزشی و غیره) از جمله نوشیدنی‌های رژیمی
- عدم مصرف آب نبات (یا غذاهای بسیار شیرین)
- عدم مصرف غذاهای سرخ شده (به عنوان مثال چیپس)
- عدم مصرف غلات تصفیه شده (فقط از غلات کامل استفاده کنید)
- سرلاک‌ها باید گرم فیبر بیشتری نسبت به گرم شکر خود داشته باشند
- دسر فقط باید به عنوان دسر خدمت شود (یک بار در روز)
تمرکز اصلی نباید در مورد این باشد که چه چیزی نخوریم، و همیشه باید روی این باشد که چه چیزی بخوریم. راه انتقال این پیام، وجود یک گروه آموزش تغذیه هفتگی است که توسط یک متخصص تغذیه مجوز هدایت می‌شود. تغذیه ترک اعتیاد هرگز نباید تنبیهی شود، بلکه باید به عنوان جزء مفیدی در فرایند بازیابی در نظر گرفته شود. این جنبه باید بخشی از هر برنامه درمانی باشد.
“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است”